Nieznane fakty z życia Joanny Ledoux (8)

We wspomnieniu pośmiertnym zamieszczonym w „Tygodniku Ilustrowanym” z 1880 r. nr 30 autor wspomina, że przejeżdżający przez Suchedniów malarze: Józef Brandt (1841-1915), Rafał Hadziewicz (1803-1886) i Franciszek Tegazzo (1829-1879) nie szczędzili pochwał dla kunsztu Joanny Ledoux. We wspomnieniu tym wylicza też kościoły i znajdujące się w nich prace malarki. Poniżej prezentuję jej prace w zestawieniu z wybranymi rycinami kościołów, które właśnie tak wyglądały w owym czasie. Chobrzany: − Św. Jan w Oleju (Św. Jan Ewangelista), Grzymałków: Przemienienie Pańskie, restauracja starych obrazów, Kije: N.M.P. Różańcowa, restauracja starych obrazów;
Krzyżanowice: Wszyscy Święci (spłonął 23 stycznia 1936 r.) Kunów: N.M.P. Niepokalanie Poczęta (istniejący), Św. Barbara, Św. Roch, Masłów – Kaplica (niektóre z w. wym. prac były kopiami): N.M.P. Niepokalanie Poczęta, Przemienienie Pańskie, Św. Izydor Mnin: N.M.P. Niepokalanie Poczęta (na zasuwie ołtarza) 1879, Mniów: N.M.P. Niepokalanie Poczęta; Psary – Kaplica, Św. Rozalia, Matka Boska Bolesna, Radoszyce: Św. Barbara 1878 (istniejący) Suchedniów: Św. Mikołaj (istniejący),Św. Rozalia (ofiarowany w 1870) (istniejący) Szydłowiec: N.M.P. Niepokalanie Poczęta, Wierzbica: Wskrzeszenie Piotrowina przez Św. Stanisława biskupa (istniejący), Zaślubiny Najświętszej Marii Panny (ostatnia praca Joanny L. niezachowany), Wysoka: Św. Izydor (istniejący); Wzdół: Św. Józef z dzieciątkiem istniejący, sygnowany 1. − Św. Andrzej Bobola (istniejący), − Św. Jan Kanty (istniejący) Św. Małgorzata (1873) (istniejący), N.M.P. Niepokalanie Poczęta, Św. Antoni, Św. Roch, Św. Rozalia, Św. Barbara, Zagnańsk: portret biskupa Trzebnickiego (1872) (istniejący); Artystka malowała też obrazy o innym charakterze, które trafiały do rodziny, ewentualnie do znajomych

W Katalogu wystawy Powstania Listopadowego z roku 1931 pod pozycją 220 wymieniona jest fotografia z portretu Stanisława Kindlera (mąż siostry matki Joanny), o którym była mowa wcześniej. Także Zygmunt Wasilewski w Życiorysie wspomina, że pokoje w domu w Siekiernie wypełnione był jej obrazami. Gdzie się one dzisiaj znajdują, trudno powiedzieć. Portret S. Kindlera znajdował się wówczas w Muzeum Wojska, inne prace Joanny mogą być jeszcze w Suchedniowie w domach prywatnych lub nie przetrwały II wojny światowej. Joanna Ledoux zmarła podczas końcowych prac nad obrazem dla kościoła w Wierzbicy, co opisano tak: …tknięta paraliżem przy wykończaniu obrazu Zaślubin N. Maryi Panny … Dzisiaj już wiemy, że paraliż nie mógł być przyczyną śmierci Joanny, lecz leukemia na którą chorowała od urodzenia. Zmarła 8 kwietnia o godzinie 16, o czym zawiadomili księdza urzędnicy Urzędu Górniczego w Suchedniowie. Po śmierci (…) długo w całym dekanacie (…) o pewnej porze dzwoniono po kościołach żałobną o niej pamięć. Joanna Ledoux spoczywa dzisiaj na cmentarzu w Suchedniowie, podobnie jak jej dwie siostry, tj. Aniela Milewska i Maria Wasilewska. Grób Joanny wyróżnia się wśród innych, ponieważ jest zwieńczony – jakże różnym od współczesnych – pomnikiem wyciosanym z kamienia kunowskiego przedstawiającym strzelisty krzyż na obelisku, a przy nim aniołka, który prawą ręką opiera na palecie z pędzlami. Nagrobek ten jest wpisany do rejestru obiektów zabytkowych cmentarza suchedniowskiego.

Miejmy nadzieję, że niniejsze wspomnienie sprawi, że Joanna Ledoux nie pozostanie anonimowa, a pamięć o niej nie zniknie po latach. Zostanie też wzbogacona wiedza o artystce, która tak wiele wniosła do kultury sakralnej regionu. Specjalne podziękowania składam księdzu wikaremu Tomaszowi Szocie za wykonanie i udostępnienie zdjęć obrazów Joanny Ledoux wiszących w kościele we Wzdole Rządowym.
Henryk Kazimierz Korus